Dillərdə tez-tez səslənən çox önəmli bir siyasi fikir var , “Şuşa kimə məxsusdursa, Qarabağı da o idarə edəcək". Dünyada böyük əks-sədaya səbəb olmuş, ll Qarabağ müharibəsi Azərbaycan xalqının düşmən üzərində qələbəsi ilə nəticələnməsi sayəsində Qarabağın ürəyi sayılan, öz qədim tarixi füsunkarlığı, milli-mədəniyyətimizin formalaşdığı gözəl məkanımız, doğma yurd yerimiz Şuşa şəhəri də 28 ildən sonra öz azadlığına qovuşdu. Düşmənin işğalda saxladığı digər şəhər və kəndlərdə apardığı vandallıq təcavüzkar siyasəti Şuşa şəhərindən də yan keçməmiş, erməni vəhşiləri bu qədim şəhərin simasını dəyişməyə cəhd edərək şəhərdə olan qədim tarixi mədəniyyət abidələrmizi dağıtmağa cəhd etmişlər. Prezident Cənab İlham Əliyevin qeyd etdiyi kimi “Düşmən Şuşanın simasını dəyişməyə cəhd etsə də, bu doğma şəhər də 28 il ərzində ayaqda qalmağı bacara bilmiş, öz milli uhunu bu günədək qoruyub saxlamışdır". Orta əsrlərdən başlayaraq Şuşa şəhəri bir mədəniyyət mərkəzi kimi formalaşmağa başlamış hələ o zaman bu ecazkar şəhərə XIX əsrdə “Kiçik Paris", “Şərqin Konservatoriyası" adlandırardılar. Hələ Ümummilli lider Heydər Əliyevin birinci hakimiyyəti dövründə Şuşa şəhərində quruculuq işlərinin aparılmasına göstəriş vermiş burada bir çox mədəniyyət abidələri təmir olunmuş, klassik şairimiz Molla Pənah Vaqifin məqbərəsi ucaldılmış, qədim dövrə aid dini abidələrmiz, məscidlərimiz təmir edilmişdir. Məhz 1982-ci ildə dahi rəhbər Heydər Əliyev Şuşa şəhərində Molla Pənah Vaqifin şərəfinə keçirilən “Xarıbülbül” musiqi festivalında iştirak edərkən çıxışı zamanı bildirmişdir ki, “Şuşasız Qarabağ, Qarabağsız isə Azərbaycan yoxdur". Həqiqətən Şuşa şəhərinin Azərbaycanlıların həyatında özünəməxsus tarixi əhəmiyyəti var. XVIII əsrin ortalarında Qarabağ xanı Pənahəli xan tərəfindən əsası qoyulan Şuşa Azərbaycanın ən mühüm şəhərlərindən birinə çevrilib. Bir müddət Pənahəli xanın şərəfinə bu şəhər “Pəhabad” sonradan isə “Şuşa qalası “ və “Şuşa" şəhəri adlandırılmışdır. 44 günlük Vətən müharibəsində Ali Baş Komandan İlham Əliyevin müdrik siyasəti və Azərbaycan Ordusunun rəşadəti sayəsində əldə edilən Zəfərimiz Şuşanı 28 ildən sonra yenidən Azərbaycan xalqına qaytardı. Müzəffər Ordumuzun Ali Baş Komandanı Prezident Cənab İlham Əliyev Şuşa şəhərinə iki dəfə səfər etməsi bu şəhərə Zəfər yolunun çəkilməsi, şəhərin simasının gözəlləşdirilməsinə başlanılması hər bir Azərbaycanlının qəlbində qürur hissi doğurdu. Prezident Cənab İlham Əliyev bu gözəl təbiəti olan şəhərin yenidən dirçəldilməsi üçün, bir sıra Sərəncamların imzalanması hər bir vətəndaşın xüsusilədə Şuşa sakinlərinin böyük sevinci ilə qarşılandı. İndi Şuşa yenidən qurulur, burada abadlıq-quruculuq işləri sürətlə aparılır. Bu yaxınlarda Şuşa şəhərində məktəb tikintisi və su-kanalizasiya təhcizat sisteminin yenidən qurulması üçün Prezident Cənəb İlham Əliyev tərəfindən vəsaitin ayrılması üçün Sərəncam imzalamışdır. Ən mühümü isə Prezident Cənab İlham Əliyevin Sərəncamına əsasən, “Şuşa şəhərinin Azərbaycan Mədəniyyətinin Paytaxtı" elan edilməsi olmuşdur. Bu Sərəncam ölkəmizdə ictimaiyyət tərəfindən sevinclə qarşılanmışdır. Xatırladaq ki, Prezident Cənab İlham Əliyev qürurla belə qeyd etmişdir, “İyirmi səkkiz il yarım işğal altında olan Şuşa azad edildi! Şuşa indi azaddır! Biz Şuşaya qayıtmışıq! Biz bu tarixi Qələbəni döyüş meydanında qazandıq. 2020-ci ilin noyabrın 8-i Azərbaycan tarixində əbədi qalacaqdır. Bu tarix əbədi yaşayacaq. Bu, bizim şanlı Qələbəmizin, zəfərimizin günüdür!.." Əbəs yerə Şuşanı Qarabağın döyünən qəlbi adlandırmırlar. Azərbaycanın alınmaz qalası, mədəniyyət məbədi olan bu qədim şəhər özü boyda tarixi abidədir. Şuşanın yenidən bərpası dirçəldilməsi, tarixi simasının qaytarılması Qarabağın döyünən ürəyinin , regionun mədəniyyət mərkəzinin yenidən dirçəldilməsi demək olacaq. Şuşa əsrlərlə milli ruhumuzu özündə yaşadan əsl mədəniyyət qalasıdır. Yaxın günlərdə bu şəhərdə “Xarıbülbül" musiqi festivalı, “Vaqif Poeziya günləri" keçiriləcək, Şuşa mədəniyyət paytaxtımız olmaqla yanaşı, bütövlükdə Türk dünyasının əsl mədəniyyət mərkəzinə çevriləcəkdir. Prezident İlham Əliyev Şuşanı özümüzə qaytardı. İndi Şuşanın əvvəlki mədəni tarixi siması özünə qaytarılır. Bu dünyaya bir mesaj verdi ki, Azərbaycan xalqı öz mədəniyyətinə tarixinə sahib çıxmaq əzminə qadirdir. Bundan sonra Şuşada biz yaşayacağıq, bu gözəl şəhəri yenidən dirçəldəcəyik, çünki, bu bizim haqqımızdır. Bu mənada Prezident İlham Əliyevin Şuşanı Azərbaycan mədəniyyətinin paytaxtı elan etməsi olduqca mühüm qərardır. Dünya Azərbaycanın mədəniyyət paytaxtının öz sahiblərinə qaytarıldıqdan sonra necə möhtəşəm şəkildə dəyişiləcəyini görəcək. Sən azadsan, əziz Şuşa! Biz qayıtmışıq! Səni azadlığa qovuşduran cəsur Azərbaycan Əsgərinə, sənin ruhunu özünə qaytaran, qayğına qalan Ali Baş Komandan Prezident Cənab İlham Əliyevə və Birinci vitse-prezident Mehriban xanım Əliyevaya minəttdarıq!.Tanrıya çox şükür, bundan sonra əbədi olaraq bu torpaqlarda biz yaşayacağıq. İşğaldan azad olunmuş hər bir şəhərimizi, kəndlərimizi yenidən abadlaşdıracağıq, doğma Şuşamızı cənnət-məkana döndərəcəyik .Bizə bu xoşbəxtliyi yaşadan Prezidentimiz və Əsgərlərimiz var olsun!.Şəhidlərmizin ruhu qarşısında baş əyirik!.Sən ey hər daşında bir tarix gizlənmiş əziz Şuşa, bizim yolumuzu səbirizliklə gözlə. tezliklə biz qayıdacağıq!. Bundan sonra əbədi olaraq Şuşada biz yaşayacağıq!.Tamella Həsənova,Xocalı rayonundan məcburi köçkün
